Dit kasteel was in de 15de eeuw eigendom van de Heren van Gruuthuse en sinds 1616 in handen van de familie d’Ursel.
Het Gruuthuysekasteel bevindt zich op een privédomein van ongeveer 30 hectare. De site kent een rijke geschiedenis die tot het begin van de 12de eeuw teruggaat. Het kasteel dankt zijn naam aan het feit dat de bekende Lodewijk van Gruuthuse (1422-1492) uit Brugge de heerlijkheid Oostkamp en het kasteeldomein in 1454 aankocht. Deze familie verkocht de site in 1616. Vanaf dan en tot op vandaag is de familie d’Ursel eigenaar van dit domein.
In 1888 gaf graaf Charles d’Ursel (1848-1903) opdracht aan architect René Buyck (die in 1882 ook het Oostkampse gemeentehuis had ontworpen) om een
nieuw kasteel te bouwen.
Het werd een kasteel in Vlaamse neorenaissance-stijl waarbij het oude poortgebouw behouden bleef. Aansluitend op de bouw werd ook het kasteelpark aangelegd. Dit gebeurde op basis van een ontwerp van de gerenommeerde Franse tuinarchitect Henri Duchêne.
Op de foto bovenaan, die dateert uit 1891, is het einde van de bouwfase in zicht. Enkele gebouwen van de oude site waren nog niet afgebroken. Rechts tussen de bomen zien we de binnenkant van de oude inrijpoort die behouden werd. Ook het indrukwekkende dak komt op de foto goed tot uiting.
In 1888 werd het oude kasteel afgebroken. We zaten in de begindagen van de fotografie waardoor er slechts enkele foto’s bewaard zijn gebleven van de situatie voor 1888.
Tussen 1935 en 1962 vonden we in een uithoek van het kasteeldomein de Hippodrome Gruuthuyse terug. Op deze paardenrenbaan, in Oostkamp bekend als de Piste, werden ook fiets- en motowedstrijden georganiseerd. Er gingen zelfs handelsbeurzen door.
Op 17 augustus 1981 brak een brand uit in het kasteel. Tijdens de bluswerkzaamheden kwam een brandweerman om het leven. Het kasteel zelf liep grote schade op. Het imposante dak werd na de brand niet opnieuw opgetrokken. Tijdens de bluswerken kwam brandweerman André Vandewalle om het leven.
De Ferrariskaart (zie beelden) uit de 18de eeuw geeft ons een idee van de opbouw van de site op dat moment. De meanderende Rivierbeek zorgt er voor dat we ons vlot kunnen oriënteren.
Het betreden van dit private kasteeldomein is zonder toestemming van de eigenaar niet toegelaten.
