Bermbeheer

Inhoud

Sedert het kracht worden van het Bermbesluit (1984) mag een openbaar bestuur de grazige bermen langs openbare wegen, kanalen en spoorwegen in principe niet maaien voor 15 juni en 15 september, en moet er voor gezorgd worden dat het maaisel afgevoerd wordt.

Doel van dit besluit was kansen bieden aan de kruidige planten, de bermen bloemrijker maken en de biodiversiteit verhogen. Dat komt tot stand door het maaisel weg te nemen waarbij de bodem verarmt aan voedingsstoffen en de grassen en brandnetels minder uitbundig kunnen groeien.

Om een inzicht te krijgen in de mogelijkheden op de zowat 300 kilometer grasberm die de gemeente moet maaien, werd in 2010 een bermbeheerplan opgesteld. Dat plan deelde de bermen in groepen in :

1. Bermen waar gezien de omstandigheden nooit ecologische vooruitgang te verwachten is: dikwijls smalle grasbermen langs akkers waar verschraling onmogelijk is. Hiervoor vroeg en kreeg de gemeente toelating om vroeger te maaien en het gras te laten liggen
2. Bermen met plantensoorten die pas laat in de zomer bloeien. Hiervoor werd toelating gevraagd om extra vroeg (begin mei) al te maaien. Op die manier kregen de kruiden die in juni pas opkomen, een kans.
3. Bermen waar erg weinig of vooral voorjaarsbloeiers op staan (meestal onder oude bomen) : worden alleen in het najaar gemaaid
4. De overgrote massa van de bermen wordt twee keer per jaar gemaaid volgens de strikte regels van het Bermbesluit.

Wie doet dat allemaal en hoe :

De bulk van het maaiwerk wordt uitbesteed aan hoofdzakelijk externe aannemers :

• 1 aannemer die maait met een opzuigsysteem om het maaisel te verwijderen.
• 1 aannemer die maait met een klepelmaaier die het maaisel laat liggen
• 1 aannemer die om veiligheidsredenen vooraf 20 landelijke kruispunten maait en het maaisel laat liggen
• 1 sociale werkplaats die op botanisch speciale en moeilijke trajecten het maaisel met een tussentijd na het maaien manueel verwijderd
• De gemeentelijke groendienst die een aantal technisch moeilijke bermen instaat voor maaien en verwijderen

Resultaat :

• Meer bloemen in de berm : de wilde margriet is een voorbeeld van een prachtige hooilandplant die zeer goed reageert op het maaibeheer en in mei witte linten vormt langs onze wegen. Een andere indicator : er werden niet minder dan 5 soorten wilde orchideeën gevonden  in de Oostkampse bermen.
• Ieder jaar is er minder en minder maaisel af te voeren.

Deze variatie aan beheervormen is dus de verklaring waarom in de ene straat erg vroeg gemaaid wordt, en de volgende dan weer zeer laat.